معافیت مالیاتی

مالیات به عنوان مهم ترین منابع درآمد دولت ها محسوب می شود که همیشه وصول آن موضوع مهمی است. دولت در جهت حمایت از اقشار کم درآمد و یا خاص برای آن ها معافیت مالیاتی هم در نظر می گیرد. این موضوع می تواند باعث گسترش فعالیت های اقتصادی و تولیدی شود که در نهایت باعث رونق در اقتصاد جامعه خواهد شد.

مالیات در حقیقت مقدار پولی است که شهروندان بسته به نوع فعالیت شان به دولت می پردازند. این مبلغ برای اداره تمامی امور کشور، تهیه کالاها و مواد مورد نیاز، خدمات عمومی جامعه و ... صرف می شود. حفظ امنیت و توسعه آبادانی کشور از جمله مهم ترین کارهایی است که توسط درآمدهای مالیاتی انجام می شود. به صورت کلی از طریق درآمدهای مالیاتی برخی از سیاست های دولت ها تامین می شود.

معافیت مالیاتی چیست؟

معافیت مالیاتی در حقیقت امتیازی است که بر اساس قانون از درآمد مشمول مالیات کسر می شود. در واقع دولت ها با معافیت های مالیاتی سعی می کنند افراد مختلف را به سرمایه گذاری تشویق کنند. هم چنین این موضوع باعث می شود نقدینگی جامعه به سمت طرح های کم بازده و عام المنفعه سوق داده شود.

گاهی هم معافیت های مالیاتی ارفاقی در مورد برخی اهداف ایدئولوژیک محسوب می شود. بر اساس آنچه قانون اساسی مشخص می کند مالیات و همه جنبه های آن تنها با مجوز از سوی مجلس باید تعیین شود. به عنوان مثال فعالیت های کشاورزی به دلیل این که اولویت ملی و اجتماعی است همیشه شامل معافیت مالیاتی خواهد بود.

در اعطای معافیت های مالیاتی همیشه دقت کافی صورت می گیرد زیرا به هرحال این معافیت ها از درآمد دولت کسر می شود. معافیت های بی برنامه می تواند برای اقتصاد کشور ضررهای بزرگی محسوب شود. از طرفی معافیت های مالیاتی باعث می شود به دیگر افرادی که مالیات پرداخت می کنند فشار بیشتری وارد شود تا قسمت های معاف شده جبران گردد.

چه مواردی ازمالیات معاف هستند؟

معافیت های مالیاتی را می توان در گروه های مختلفی دسته بندی کرد. این دسته بندی ها در زمان اخذ کد اقتصادی و تشکیل پرونده مالیاتی در اداره مالیات با توجه به نوع فعالیت شما مشخص می شود. برخی از این گروه ها عبارتند از:

معافیت برای کارکنان و کارمندان

کارکنان و کارمندانی که درآمدشان در ماه کمتر از مقدار مشخص شده باشد از پرداخت مالیات معاف هستند.

معافیت برای هزینه های درمان

تمامی هزینه هایی که فرد برای درمان خود و افراد تحت تکفلش می پردازد از مالیات معاف هستند. میزان مبلغی که فرد برای درمان می پردازد جزئی درآمد او محسوب نمی شود و مابقی درآمد ممکن است شامل مالیات بشود و یا کمتر از حد مشخص شده بوده و در نتیجه معاف گردد.

علاوه بر این تمامی هزینه های توانبخشی معلولان و بیمارهای خاص هم از مالیات معاف است. به صورت کلی هزینه های مربوط به بیمه عمر و درمان از مالیات معاف می باشد.

معافیت مالیاتی برای جوایز علمی و پژوهشی

جوایز مالیاتی و پژوهشی و بورس های مختلف تحصیلی معاف از مالیات محسوب می شود. همه درآمدهایی که از فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی حاصل می شود هم از مالیات معاف است البته در صورتی که پروانه تحقیق یا مجوزهای قانونی لازم را داشته باشد.

علاوه بر این اختراعات و اکتشافات مختلف هم از مالیات معاف هستند.

معافیت برای سپرده های بانکی

سپرده های بانکی با دارا بودن شرایط زیر از پرداخت مالیات معاف هستند:

• سود سپرده هایی که مربوط به بازنشستگان، کارمندان و یا کارگران مختلف است.
• سود و یا جوایز مختلفی که به حساب های پس انداز و دیگر حساب های بانکی و یا موسسات مجاز مرتبط است.
• جوایزی که به اوراق قرضه دولتی و اسناد خزانه مربوط است.
• سودی که بانک های ایرانی به بانک های خارجی برای اضافه برداشت و سپرده ثابت پرداخت می کنند.

معافیت مالیاتی برای جهیزیه و مهریه

جهیزیه و مهریه خانم ها از پرداخت مالیات معاف است. اگر فردی مهریه وجهیزیه اش را از همسرش دریافت می کند صرف نظر از این که مبلغ چقدر باشد، نیازی به پرداخت مالیات ندارد.

معافیت فعالیت های مختلف کشاورزی

درآمد حاصل از همه فعالیت های کشاورزی، دامداری، دامپروری، احیای مراتع و موارد مشابه از پرداخت مالیات معاف است. دلیل این موضوع اهمیت آن برای اقتصاد کشور است. همه افراد حقیقی و حقوقی فعال در این بخش ها از همان ابتدا از پرداخت مالیات معاف هستند.

معافیت مخصوص مناطق کمتر توسعه یافته

کارمندان و کارکنانی که در مناطق کمر توسعه یافته فعالیت می کنند به میزان مشخص شده از پرداخت مالیات معاف هستند. ضمنا این قانون برای افراد غیر ایرانی هم اجرا می شود.

معافیت برای فعالیت های آموزشی

همه فعالیت های آموزشی، خدماتی و ورزشی در مدارس غیر انتفاعی، آموزشگاه های فنی و حرفه ای و دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی از پرداخت مالیات معاف هستند. این قانون در مورد مهد کودک ها هم صادق است.

علاوه بر این موسسات نگهداری از معلولین، درآمد باشگاه ها و موسسات ورزشی هم شامل معافیت خواهد بود.

تمامی فعالیت های فرهنگی، انتشاراتی، مطبوعاتی، قرآنی و موارد مشابه هم از پرداخت مالیات معاف هستند.

معافیت برای بخش های تعاونی

فعالیت های مختلف تعاونی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، عشایر، روستایی، کارگری، دانشجویی و دانش آموزی و بسیاری موارد دیگر مشمول معافیت مالیاتی 100 درصد است.

معافیت در بخش صادرات

درآمد حاصل از صادرات غیر نفتی و محصولات کشاورزی مشمول 100 درصد معافیت مالیات است. هم چنین درآمد حاصل از صادرات مواد خام هم مشمول 20 درصد معافیت مالیات است.

مواد خام و کالاهای نفتی با پیشنهاد وزارتخانه ها و پس از تایید هیات وزیران مشخص می شود. درآمدهایی که حاصل از ترانزیت کالاهای مختلف است به شکلی که تغییری در ماهیت آن ها رخ نمی دهد یا کار خاصی رویشان انجام نمی شود، از پرداخت مالیات معاف است.

معافیت برای صنایع دستی

درآمد حاصل از کارگاه های صنایع دستی، فرش دستباف، شرکت های تعاونی و موارد مشابه از پرداخت مالیات معاف است.

معافیت برای فعالیت های معدنی، تولیدی و گردشگری

درآمدهایی که از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیر دولتی به دست می آید از مالیات معاف می باشد. علاوه بر این درآمد هتل ها، بیمارستانها، مراکز گردشگری و موارد مشابه برای مدت 5 سال و البته در مناطق کمتر توسعه یافته برای مدت 10 سال با نرخ صفر معاف خواهند بود.

معافیت برای عبور ترانزیت کالا

درآمدی که از صادرات کالاهای مختلف به صورت ترانزیت وارد ایران می شود و تغییری در ماهیت آن ها انجام نمی شود شامل مالیات با نرخ صفر است.

معافیت مالیاتی در مناطق تجاری و صنعتی

افرادی که در این مناطق به فعالیت های اقتصادی مشغول هستند، از تاریخ بهره برداری تا مدت 15 سال از مالیات معاف هستند و پس از آن تابع قوانین مالیاتی خواهند بود.

معافیت مالیاتی خانه و املاک

تعهدات ملکی مختلف مشمول مالیات است. البته اگر انعقاد اجاره به صورت 3 ساله انجام شود، فرد از مالیات معاف خواهد شد.

دقت کنید که این قوانین هر سال توسط دولت تعیین می شود و امکان دارد دچار تغییراتی شود.

معافیت املاک خانوادگی

اگر مالک ملکش را بدون دریافت مبلغی در اختیار نزدیکانش بگذارد، نیازی به پرداخت مالیات نخواهد داشت. اگر اجاره نامه وجود داشته باشد مالیات باید پرداخت گردد.

مالیات غیر مستقیم هم معافیت دارد؟

مالیات در ایران به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. مالیات غیر مستقیم در واقع مالیاتی است که برای کالاها و خدمات وضع می شود. مالیات غیر مستقیم، مستقیما پرداخت نشده و با واسطه به حساب اداره مالیات پرداخت می گردد.

خوب است بدانید که مالیات های غیر مستقیم مشمول معافیت های مختلف نمی شود.

همه مشاغل شامل معافیت مالیاتی می شوند؟

همان طور که گفتیم معافیت های مالیاتی با دقت بالایی اعمال می شود و درمورد همه مشاغل و در آمدها صادق نیست. معافیت مالیاتی در جایی اعمال می شود که اولا افراد به آن نیاز داشته باشند و دوما برای رشد اقتصاد جامعه کمک کننده باشد.

معافیت مالیاتی برای حق بیمه کارگران

دیوان رای مربوطه برای معافیت مالیاتی حق بیمه کارگران را صادرکرده که در مورد هفت هفتم حق بیمه است. بسیاری از ادارات متاسفانه همچنان معافیت را برای دو هفتم حق بیمه اعمال می کنند و نه هفت هفتم آن. دلیل این موضوع می تواند این باشد که این رای به صورت رسمی به ادارات مالیاتی تفویض نشده است.

معافیت مالیاتی برای اماکن مذهبی و زیارتی

• نذورات، موقوفات و موارد مشابه در مکان های مذهبی و زیارتی از مالیات معاف می باشد.
• همه هدایای نقدی و غیر نقدی سازمان هلال امر از مالیات معاف است.
• هدایای نقدی و غیر نقدی دریافتی صندوق های بازنشستگی، بیمه ها و جرایم دریافتی از پرداخت مالیات معاف است.
• همه کمک های نقدی و غیر نقدی که توسط نهادهای اسلامی دریافت می شود، مشمول معافیت مالیاتی است.
• قسمتی از درآمد صندوق عمران موقوفات که در موارد عمرانی صرف می شود، مالیات ندارد.
• درآمدهایی که حاصل از وجوه بریه ولی فقیه، خمس و زکات است از مالیات معاف می باشد.
• درآمد حاصل از موقوفات عام که برای امور اجتماعی مثل امور عمرانی، علوم اسلامی، ساخت مدارس و ... صرف می شود، معاف خواهد بود.
• درآمد موسسات خیریه در صورتی که صرف امور آمده در بند (ح) شود از پرداخت مالیات معاف است.
• درآمد انجمن های مختلف مذهبی از راه های گوناگون شامل معافیت است.
• فعالیت های مطبوعاتی و انتشاراتی که از وزارت ارشاد مجوز دارند نیازی به پرداخت مالیات ندارند.